09 nov / McArabia – de gevolgen van Trump’s aantreden voor het Midden-Oosten
De VS kan zich niet zomaar terugtrekken uit het Midden-Oosten, schrijft Mounir Samuel. Dat maakt krachten los waar Trump zich niet afzijdig van kan houden.
Mounir Samuel – NRC Handelsblad 11/11/2016
Donald Trump ging de presidentsverkiezingen in met een isolationistische agenda. Amerika komt voor hem op de eerste plaats, de rest van de wereld moet het zelf maar uitzoeken. Maar in een regio, waar niet handleen onder de bestaande omstandigheden óók handelen is, zal hij willen en moeten handelen. Het Midden-Oosten wordt meer dan nu een grote McArabia waar geld, (autoritair) militarisme en een trojka van Putin, Erdogan en Trump de dienst uitmaakt.
Hillary Clinton zou de huidige politieke en militaire koers voortzetten, maar haar rol is uitgespeeld. Hoewel weinig burgers in de Arabische wereld blij zullen zijn met de verkiezing van Trump, werd Clinton daar alom gehaat. Als minister van Buitenlandse Zaken onderhield ze nauwe banden met religieuze terreurstaten als Saoedi-Arabië, Qatar en het soennitische bewind van Bahrein.
Niet alleen etnische en religieuze minderheden, ook politieke activisten en feministen in de regio voelden zich door haar verraden. Onder meer wegens haar steun aan de toenmalige Egyptische president Morsi, haar nauwe banden met het Saoedische koningshuis en het in de kou laten staan van seculiere, democratische bewegingen. Clinton was de grondlegger van het buitenlands beleid van president Obama met zijn zwabberende, weinig transparante koers: een wirwar aan CIA-acties, drone-aanvallen, geheime deals, infiltraties en confrontaties met radicale bewegingen. Trump kan daar een einde aan maken.
Als Trump’s beleid iets zal betekenen dan is het wel dit: Make Russia great again. Het openlijke geflirt van Trump met president-Putin en hun gemeenschappelijke islamofobie, zal een enorme intensivering van de strijd tegen IS opleveren. Trump heeft beloofd IS te verpletteren en dat zal hij in zijn eerste termijn willen doen. In militaire samenwerking met Rusland zal dit weinig moeite opleveren. Hierbij zal hij NAVO pareren – te bureaucratisch en anti-Rusland. De gevolgen voor het vredesproces in Syrië zullen desastreus zijn. Met aantreden van Trump, zal ook Al-Assad aanblijven. In weerwil van welk islamitisch (of democratisch) bewind ook, zal Rusland vrij baan krijgen om de bombardementen in Syrië op te voeren. Het nijpende vluchtelingenprobleem worden een uitsluitend regionaal en Europees probleem. De Amerikanen hebben nu al een zeer moeizaam toelatingsbeleid voor bijvoorbeeld Syrische en Irakese vluchtelingen. Met het aantreden van Trump zullen de grenzen voor deze groepen worden gesloten.
Wat de koers van Trump richting de Arabische golfstaten zal zijn, is onduidelijk. Zeker is dat hij weinig om vrouwenrechten of mensenrechten geeft. Als zakenman valt het te verwachten dat Trump met iedereen zaken zal doen waarmee te onderhandelen valt. De banden tussen de Verenigde Staten en Saoedi-Arabië ongeëvenaard goed zullen blijven; zij het minder warm dan met Clinton. Niet alleen wil Trump investeren in fossiele brandstoffen, ook functioneert de Arabische golf as tegenwicht tegen Iran. Als fervent-Israël voorstander, zal hij alle pas-geopende diplomatieke deuren richting Iran sluiten. Israël is in zekere zin gebaat bij ontwrichting van de Arabische buurlanden door interne verdeeld, islamitisch terreur en IS. Maar Israël vreest een Iraanse nucleaire capaciteit. In de strijd tegen Iran sluit Trump nucleaire bewapening van landen als Saoedi-Arabië niet uit. Dit zou in een gevaarlijke wapenwedloop kunnen resulteren en het vooruitzicht van democratie in de regio verder verslechteren. Geen mogendheid zal toestaan dat er evenredige volksvertegenwoordiging in een Arabische atoommacht komt.
Het idee van een Koerdische staat zal Trump – in tegenstelling tot Obama die de komst van een Koerdische federatie faciliteerde – niet steunen. Zijn wereldkaart kent duidelijke nationale staten en partijen. Turkije is daarin een probleem vanwege z’n regionale islamitische politiek en impliciete steun aan IS, maar als gelijkgestemde nationalistische leiders zullen Trump, Putin en Erdogan een gelijkgestemde trojka kunnen vormen die het samen op een politiek-akkoord gooien. Dit betekent een verhevigde strijd tegen IS, isolatie en terugdringing van de regionale invloed van Iran, militaire en economische investeringen en verstevig van de militaire-autoritaire grip op de regio, maar boven al: de groei van multinationals. Niets hervorming en democratie, maar business as usual.
“… onder Trump zal Israël zijn macht over de Gaza-strook verder uitbreiden.”
Hoe krijg je zulke onzin uit je toetsenbord?
Israel heeft de Gazastrook al tien jaar geleden verlaten en er niets meer te vertellen.
Hamas is daar aan het bewind.
Israel (en Egypte) zorgen slechts dat er geen wapens en explosieven binnen kunnen komen, volledig begrijpelijk vanwege dat Hamas regime, dat wereldwijd wordt aangemerkt als terroristische organisatie.